Kulturmiljøet
Restauranten Bien ligg med fasade mot Fjøsangerveien, ved Danmarks plass rett sør for Bergen sentrum. Fasadane rundt plassen vart utforma av arkitekt Ole Landmark i 1936, som murgardar i 4-5 etasjar med butikkar, kontor og bustadar. I eit av dei nyreiste husa vart apoteket Bien innreia i 1939, etter teikningar av arkitektane Fredrik Arnesen og Arthur Darre Kaarbø. Dei dreiv eit felles arkitektkontor og var mellom dei fremste arkitektane i Bergen i mellomkrigstida.
Apoteklokalet vart freda i 1993, og ved fredinga vurderte Riksantikvaren apoteket Bien som eit karakteristisk døme på eit funksjonalistisk butikkinteriør og som det best bevarte apotekanlegget i Noreg frå sin periode.
Lokalet var i bruk som apotek fram til 2001. Etter det var det i nokre år dels kioskdrift, dels stod lokalet tomt. I 2006 vart det teke i bruk som serveringsstad og har sidan då vore i bruk som kafé, bar og restaurant. Namnet Bien er behalde i denne nye verksemda, som Bien Bar og no Bien Restaurant.
Sjå meir informasjon om tiltaket i biletehjulet under
Eksempelet Bien Apotek i Bergen
- Bien Restaurant er eit godt eksempel på ny bruk av eit vedtaksfreda apotek. Tilrettelegginga for ny bruk er gjort med små tilpassigar og reversible inngrep. Dei nye elementa byggjer på det opphavlege, funksjonalistiske formspråket, dermed er den arkitektoniske heilskapen ivareteke.
- Apoteket vart vedtaksfreda med interiør i 1993.
- Lokala har vore drifta som restaurant sidan 2006.
- Tiltakshavar Bien Bar AS, – medan NAF-gårdene AS var huseigar
- Kunsthistorikar Espen Stange – fagleg konsulent ved innreiinga til serveringsstad.
- Møbeldesignar Svein Petter Knudsen utforma borda. Stolane vart produsert av firmaet Kodreta furniture i Slovakia.
- For meir informasjon om tiltaket og kulturmiljøet: ta kontakt med Vestland Fylkeskommune ved seksjon for kulturarv.
Fasade og opphavleg formspråk
Apoteket har fasade med dør i midten og store vindaugsfelt på kvar side. Lokalet har ein T-forma plan. Ein halvsirkelforma skranke skil publikumsområdet ut mot gata frå den indre, smalare delen av rommet. Langs veggene i begge deler av lokalet er samanhengande reolar og skufferekker langs veggene. Innreiinga er av flammebjørk, med svart linoleum på skranke og arbeidsbenk og detaljar i blankt stål. Interiøret har eit gjennomført, funksjonalistisk formspråk og er prega av høg handverksmessig kvalitet.
Tilpassingar til ny bruk
Ved innreiinga til serveringsstad vart det gjort nokre tilpassingar: Ein arbeidsbenk som var del av det opphavlege inventaret, vart teke i bruk som bardisk. Arbeidsbenken vart flytta nokre meter lenger bak i lokalet og supplert med eit nytt toppstykke i tilpassa utforming. Benken var festa med skruer i golvet, og hadde vore flytta litt fleire gonger før. Tiltaket medførte nokre hol i golvet til røyr, elles er det fullt reversibelt. Sidan arbeidsbenken framleis står midtaksen, berre lenger bak enn før, er ikkje verknaden vesentleg endra.
Avgrensa butikklokaler til open løysing
Noko som lett ville vore ei vesentleg utfordring når heile lokalet skulle brukast av publikum, er at apoteklokalet har eit tydeleg skilje mellom publikums- og tilsettareal, med ei samanhengande disk mellom. Opphavleg var det berre ei smal opning med hengsla klaff i disken. Her kom ei ombygging frå apotektida til hjelp: den opphavlege resepturavdelinga med ekspedisjonsdisk vart på eit tidspunkt erstatta av ein finervegg med dør i. Sidan dette partiet var endra frå den opphavlege utforminga, kunne ein tillata seg å utvida denne døropninga til ei breiare opning, som sikrar god kommunikasjon. Sidan denne opninga ligg heilt ut på sida i lokalet, er likevel det opphavlege inntrykket av rommet oppretthalde.
Materialbruk som samsvarar med det opphavlege
Inventaret i flammebjørk er sett i stand med opphavleg teknikk og materialbruk.
Nye element som var naudsynte, byggjer vidare på same stilpreg: Nye bord og stolar til gjestane vart utforma med inspirasjon frå funksjonalismens materialbruk og formar. Dei er utforma av Svein Petter Knudsen ved møbellinja på Kunsthøgskolen i Bergen. Taklampene er også nye. På fasaden vart det sett opp eit nytt skilt– eit funksjonalistisk inspirert uthengsskilt med «Bien» i neonbokstavar på rund plate.
